Biomechanika jeźdźca. Mary Wanless

Biomechanika jeźdźca zaczyna się od objaśnienia pojęcia powięzi – „Calineczki tkanek ciała”.

Do niedawna ignorowana przez świat nauki, powięź postrzegano jedynie jako materiał opakowujący ciało. Jednakże w wyniku badań okazało się, że powieź łączy mięśnie, tworząc z nich łańcuchy funkcjonalne.

Badania dowiodły także, że system powięzi konia bardzo przypomina nasz, ludzki: występują tam także „linie pociągnięć” wpływające na posturę, możliwość i charakter wykonywanych ruchów oraz stabilizację ciała. Problemy dobrego dosiadu i jeździectwa ulegają powiększeniu w sytuacji, gdy występują nierównowagi pomiędzy „odciągami” powięziowymi jeźdźca i/lub konia. Wiemy, że nierównowagi u któregokolwiek z partnerów mogą doprowadzić do utraty równowagi u drugiego z nich. Równowaga natomiast jednego pomaga odzyskać ją drugiemu.

Jeźdźcy utalentowani wykorzystują swoje dobrze zrównoważone odciągi do ustabilizowania siebie i przywrócenia równowagi koniowi. Ponadto więcej „czują”, gdyż powięź zawiera dużo więcej organów czuciowych niż mięśnie. Organy te rejestrują siły ciągnące w danym obszarze ciała. W ten sposób napięta sieć powięzi staje się niewyczerpanym źródłem siły i czucia. Dla większości z nas ten stan jest z początku nieosiągalny, gdyż mamy zbyt słabo napiętą sieć powięzi. Nieważne, jak bardzo chcielibyśmy stać się bardziej spokojnymi i skutecznymi jeźdźcami, wciąż tylko podskakujemy w siodle w rytm ruchu konia.

Ta książka zawiera materiał, pozwalający nauczyć się sposobów dotarcia do własnej sieci powięzi i odzyskania jej równowagi, a także stabilizacji. Może to w znaczący sposób zwiększyć poziom naszych umiejętności i czucia.

Biomechanika jeźdźca zaczyna od „obudowy zewnętrznej” ciała. Niezależnie od tego, czy pochylamy się, odchylamy, zaokrąglamy plecy czy je przeprostowujemy – nasze nawyki odzwierciedlają nierównowagi powięzi (podobnie jak utrudniona jazda po kole w jednym kierunku). Ćwiczenia praktyczne i liczne ilustracje pokazują, w jaki sposób zrównoważyć przód i tył ciała oraz jego prawą i lewą stronę. Wykonując te ćwiczenia nabywamy umiejętności, pozwalające od razu zająć się podobnymi nierównowagami w ciele konia. Dalej Mary wyjaśnia, w jaki sposób skuteczne przenoszenie sił w sieci powięzi umożliwia jeźdźcom wypchnięcie rąk do przodu, hamując w nich pokusę ciągnięcia za wodze. Kolejne rozdziały pokazują jak, przy pomocy owijających ciało taśm powięziowych, zająć się skręceniami ciał konia i jeźdźca. Wreszcie, przyglądając się centrum obu partnerów, możemy zobaczyć, jak głębokie może być ich wzajemne połączenie.

Spis treści

1. Sieć powięzi i czucie

Powięź

• Wprowadzenie do ciała zbudowanego z powięzi
• Płachty, pasy, taśmy i torebki
• Powięź konia i jeźdźca
• Integralność napięcia (tensegracja) – równoważenie pchania i ciągnięcia
• Sprężystość i nawodnienie
• Zaryglowanie w skróceniu i w wydłużeniu
• Dwa spojrzenia na trening
• Typy powięzi
• Przenoszenie sił w strukturach mięśniowo-powięziowych

Czucie

• Uczenie się i czucie
• Świadoma kompetencja
• Co się dzieje w ciele-umyśle, gdy rozwijamy czucie?
• Połączenie powięziowe

2. Przód, tył i boki – opakowanie zewnętrzne

Przednie i tylne taśmy jeźdźca

• Stabilizacja czy rozluźnienie?
• Równowaga przód-tył
• Taśma powierzchniowa tylna (TPT)
• Taśma powierzchniowa przednia (TPP)
• Taśmy powierzchniowe boczna i tylna oraz kręgosłup w pozycji neutralnej
• Jak zrównoważyć TPT i TPP: w poszukiwaniu kręgosłupa w pozycji neutralnej
• Oddychanie i osadzanie się – wprowadzenie do istoty centrum (rdzenia)
• W jaki sposób różni jeźdźcy mogą odnaleźć kręgosłup w pozycji neutralnej
• Jeźdźcy z plecami przeprostowanymi
• Jeźdźcy z plecami zaokrąglonymi
• Kontrola i wzmacnianie kręgosłupa w pozycji neutralnej
• TPT i TPP w udach i łydkach
• Wydłużamy TPP i skracamy TPT
• Wydłużamy TPT i skracamy TPP
• Palce i ścięgna

TPP i TPT konia i ich implikacje jeździeckie

• Przeprost u konia i jeźdźca
• Mechanizm kłusa anglezowanego – trening balistyczny konia i jeźdźca
• Dorównanie siłom wypychającym podczas kłusa anglezowanego

Taśmy boczne jeźdźca i konia – system stabilizacji pośredniej i zewnętrznej

• Taśmy boczne jeźdźca
• Taśmy boczne konia
• Klatka piersiowa i tylne kończyny
• Giętkie części ciała
• Interakcje pomiędzy jeźdźcem i koniem
• Zgięcia boczne i balony na ogrzane powietrze
• Czyj to problem?
• Poznajmy swego wroga!
• „Wąskość” w udach i kościach kulszowych
• Przezwyciężanie odruchów pierwotnych
• Ćwiczenie z „deskami”, wspomagające system stabilizacji pośredniej
• Rozwiązywanie problemu wygięcia C przy pomocy systemu stabilizacji zewnętrznej
• Wpływanie na konia, który wypada na kole
• Gdy koń wpada lub chce iść prosto
• Taśmy boczne w nogach
• Przydatne ćwiczenie z ziemi
• Podwójne linie ciągłe w zarysie

3. Taśmy funkcjonalne i taśmy kończyn przednich – wypychanie rąk do przodu

Taśmy funkcjonalne (TF)

• Praca z taśmami funkcjonalnymi
• Ćwiczenia poprawiające z ziemi
• Wyczucie czasu taśm funkcjonalnych
• Wyśrodkowanie skrzyżowań
• Taśmy funkcjonalne w nogach
• Taśmy funkcjonalne konia
• Kilka eksperymentów myślowych z taśmami funkcjonalnymi konia

Taśmy kończyn górnych (piersiowych)

• Taśmy kończyn przednich człowieka
• Złe zachowanie ramion i dłoni
• Porządkowanie nadgarstków i łokci
• Dorównanie siłom, pchanie rękami
• Bierny opór
• Krótkie wodze i mankiety
• Skala kontaktu
• Skracanie wodzy
• Gdy koń powoduje, że wodze zwisają
• Gdy koń chce wydłużyć szyję
• Gdy koń ciągnie
• Wizualizowanie wodzy jako prętów
• Taśmy kończyn przednich u konia
• Lateralizacja
• Pozycja podczas pasienia się i jej wpływ na asymetrię
• Minimalizowanie asymetrii

4. Skręty, zakręty i o co naprawdę chodzi z mięśniami głębokimi (centrum)

Taśmy spiralne

• Wprowadzenie do taśm spiralnych
• Ściskamy tubkę pasty do zębów
• Zgięcia i przesunięcia boczne
• Skrzyżowanie górne – ułatwienia dla niesienia głowy
• Skrzyżowanie na brzuchu
• Cięższa kość kulszowa
• Problem 2.0
• Taśmy spiralne w nogach
• Skrzyżowanie krzyżowo-biodrowe
• Taśmy spiralne konia
• I wreszcie…
• Po spirali dookoła, czy nie?
• Pręty zbrojeniowe
• Ustępowanie od łydki i łopatką do wewnątrz

Taśma głęboka przednia

• Wprowadzenie do taśma głębokiej przedniej jeźdźca
• Taśma głęboka przednia od palców do przepony
• Podwinięte palce i trzęsące się łydki
• Uda
• Równowaga pomiędzy wewnętrzną i zewnętrzną stroną uda
• Trzy cząstki pomarańczy w udzie
• Pachwiny
• Dno miednicy
• Mięśnie lędźwiowe – mięśnie głębokie tułowia
• Funkcjonujące i upośledzone mięśnie lędźwiowe
• Dwie drogi mięśni „lokalnych”
• Mięsień czworoboczny lędźwi
• Nierozwiązywalne problemy środkowej części pleców i bioder
• Przepona jako dwa kwadraty
• TGP nad przeponą
• Łączniki i rozpórki
• Wachlarz mięśni
• TGP konia
• Centrum do centrum
• Połączenie z mięśniami lędźwiowymi konia
• Pierścień mięśni i mięsień długi szyi
• Bieżnia mechaniczna

Zakończenie. Jeździectwo jako projekt długoterminowy

Słownik – taśmy